عجایب هفتگانه باستانی جهان

شاید تاکنون نام عجایب هفت گانه جهان به گوشتان خورده باشد. اسامی که با شنیدن آنها ناخودآگاه تداعی مبهمی از مجله قدیمی و کتاب های دانستنی در برابر چشمان هر کس نقش می بندد و اما اگر بخواهیم آنها را نام ببریم، تنها چند تا از آن عجایب را به خاطر می آوریم.

با وبلاگ پروازیاب در معرفی عجایب هفتگانه باستانی جهان همراه باشید.

عجایب هفتگانه کلاسیک جهان، نخستین لیستی بوده که در دنیا شهرت یافته و مجموعه ای از سازه های اعجاب انگیز انسان های باستان است. این لیست هفتگانه بر اساس کتاب راهنمای معروفی که مکان های دیدنی یونانی را معرفی می کرد، ایجاد شد و تنها شامل سازه های اطراف ناحیه مدیترانه می شود.

پس تعجبی ندارد که با نگاه به این لیست هفت عددی، چیزی جز بناهای معروف منطقه یونان و روم باستان نبینیم و خبری از سازه های باشکوه امپراتوری هخامنشی یا آرامگاهی باستانی چون زیگورات چغازنبیل نباشد.

با این حال دانستن بیشتر از این لیست هفت عددی خالی از لطف نیست.

همان طور که گفته شد لیست عجایب هفتگانه جهان باستان در طی سال های متمادی و از میان آثار شاخص یونان باستان انتخاب شدند. تقریبا تمام موارد این لیست از بین رفته اند و تنها یک مورد از آن بر جای مانده است.

هرم بزرگ جیزه

هرم بزرگ جیزه قدیمی ترین مورد در لیست عجایب هفتگانه است که با عناوینی چون هرم خوفو یا چئوپس هم شناخته می شود. هرم جیزه بزرگ ترین و قدیمی ترین هرم در میان اهرام ثلاثه مصرو همچنین تنها مورد در لیست عجایب باستانی جهان است که عمدتا به صورت سالم و دست نخورده باقی مانده است.

مصرشناسان بر اساس علامتی که در یکی از تالارهای داخلی هرم جیزه به چشم می خورد و همچنین دیگر نشانه ها، هرم جیزه را متعلق به سلسله چهارم مصر یعنی خوفو می دانند که به عنوان مقبره ای برای وی ساخته شده است.

ساخت این هرم عظیم بیش از ده تا ۲۰ سال به طول انجامیده و برای ساخت آن زحمات، مشقات و در کمال تعجب، جان های بسیاری گذاشته شده است. به طوری که محلی ها می گویند هنوز هم می توان فریاد ناشی از درد و سختی کارگران هرم را شنید.

باستان شناسان قدمت هرم بزرگ جیزه را ۲۵۶۰ سال قبل از میلاد مسیح مشخص کرده اند که با ارتفاع ۱۴۶.۵ متری آن برای بیش از ۳۸۰۰ سال، بلندترین سازه دست ساز جهان محسوب می شد. در رابطه با این هرم بزرگ، بیش از هر چیز نحوه ساخت آن تعجب همگان را بر می انگیزد و قطعا یکی از دلایل در رأس لیست عجایب قرار گرفتنش نیز همین است.

فرضیه های متعددی برای ساخت هرم بزرگ جیزه ارائه شده است اما فرضیه ای که بیش از دیگران مورد قبول واقع شده حرکت سنگ های بزرگ از معدن سنگ، کشیدن و بلند کردن آن ها در محل است.

باغات معلق بابل

باغات معلق بابل تنها مورد این لیست هفتگانه است که هنوز هم مکان دقیق آن مشخص نشده است. از این باغات به عنوان شاهکاری باستانی در علم مهندسی یاد می شود. باغات معلق بابل مجموعه باشکوه و حیرت انگیزی از انواع درختان، درختچه ها و گل ها بوده که در مجموعه هایی ردیفی و بر روی ساختمان کاشته شده بودند.

در واقع برای درک باغات معلق، باید جنگلی را در میان سازه های مرتفع تصور کنید. می گویند باغات معلق چون پهنه سبزی بر روی کوهی از آجر بوده است.

طبق داستان ها و افسانه ها، بخت النصر دوم باغات معلق بابل را در شهر باستانی بابل و برای ملکه خویش آمیتیس ساخته است. آمیتیس شاهزاده سرزمین ماد از آن روی به ازدواج بخت النصر دوم درآمد تا پیوند نیکویی باشند بر صلح و صفا میان دو امپراطوری.

پس از گذشت مدتی آمیتیس که به آب و هوای خشک منطقه میان رودان عادت نداشت، دچار بیماری شد و بخت النصر برای همسر خود دستور به ساخت باغات معلق بابل داد. شهر بابل در نزدیکی شهر کنونی حله و عراق امروزی قرار دارد.

تنها منبعی که در آن به باغات معلق اشاره شده، یک کتاب از کشیشی به نام بروسوس بوده که در ۲۹۰ سال پیش از میلاد مسیح در آن توضیحاتی درباره باغات معلق بابل نوشته شده است.

ساخت چنین باغاتی بر روی ساختمان، نحوه آبیاری و مهم تر از همه نگهداری و مراقبت از گیاهان کار بسیار دشواریست و امروزه به تازگی پس از گذر زمانی طولانی و با وجود پیشرفت های بسیار فن آوری، این امکان ایجاد شده است.

تندیس زئوس در المپیا

تندیس زئوس در المپیا یکی از عظیم ترین مجسمه های دنیای باستان بوده که شمایل مردی نشسته را به تصویر می کشیده و ارتفاعی ۱۳ متری داشته است. مجسمه زئوس ۴۳۵ سال قبل از میلاد مسیح، توسط مجسمه سازی آتنی به نام فیدیا، در معبد زئوس شهر المپیا ساخته شده بود.

زئوس پادشاه خدایان یونان بوده که مورد پرستش رومیان باستانی قرار می گرفت و به افتخارش جشن ها و مسابقات بسیاری برپا می کرده اند. اهمیت این جشن ها برای یونانیان به قدری بوده است که جنگ های خود را تا مدتی تعطیل می کرده اند.

تندیس زئوس از صفحات عاج و طلا بر روی چارچوبی از چوب بنا شده و زئوس را در حالی که بر روی تختی چوبین و مزین به سنگ های قیمتی نشسته است، نشان می دهد.

متأسفانه این تندیس در قرن پنجم پس از میلاد از بین رفته و حتی نمونه مشابهی از آن وجود ندارد. اما مدارک و شواهد بسیاری بر وجود تندیس زئوس شهادت می دهند و تصویر این تندیس را بر روی سکه های باستانی می توان دید.

معبد آرتمیس

معبد آرتمیس که گاهی نیز به نام معبد دیانا خوانده می شود، در شهر باستانی افسوس و در حال حاضر در ترکیه کنونی قرار دارد. این معبد به دست رومیان باستان ساخته و پیشکشی برای الهه یونانی، آرتمیس بوده است.

این معبد بسیار قدیمی بوده و طبق شواهد در نیمه دوم قرن هشتم پیش از میلاد ساخته شده است. در قرن هفتم پیش از میلاد در اثر سیل دچار خرابی های گسترده شد که سه قرن بعد و در قرن پنجم پیش از میلاد مورد بازسازی قرار گرفت.

نخستین بازسازی معبد ۱۰ سال به طول انجامید. بار دیگر معبد آرتمیس در ۳۵۶ سال قبل از میلاد و در طی یک آتش سوزی تخریب شد و این بار نیز بازسازی شد که این بار نیز با ساختی قابل توجه و شگفت انگیز همراه بود.

معبد آرتمیس پیش از آن که ۴۰۰ سال پس از میلاد مسیح به کلی نابود شود، سه بار مورد بازسازی قرار گرفت؛ اما در حال حاضر تنها چند مجسمه تزئینی و پایه های معبد باقی مانده است. معبد آرتمیس هم اکنون در ۷۵ کیلومتری شهر ازمیر ترکیه قرار دارد.

معبد آرتمیس یکی از قدیمی ترین و باشکوه ترین معابد جهان باستان به شمار می رود که با وجود چندین بار تخریب های پی در پی، با همان شکوه مورد بازسازی قرار گرفت.

آرامگاه هالیکارناسوس

آرامگاه هالیکارناسوس یا مقبره ماسولوس یکی دیگر از عجایب باستانی و هفتگانه است که در میان ۳۵۳ تا ۳۵۰ سال پیش از میلاد در شهر باستانی هالیکارناسوس و منطقه ای در ترکیه کنونی بنا شد.

جالب است بدانید این آرامگاه برای یکی از فرمانداران هخامنشی به نام ماسول و به نظر همسرش آرتمیس ساخته شده است. ماسول و همسرش آرتمیس ۲۴ سال در شهر هالیکارناسوس و منطقه اطرافش فرمانروایی کردند.

پس از فوت ماسول، آرتمیس که داغدار این فاجعه بود دستور داد تا بهترین معماران گرد هم آیند و زیباترین و باشکوه ترین مقبره در دنیا را برای این فرمانروا بنا کنند.

آرامگاه هالیکارناسوس از مرمر و در ارتفاع ۴۵ متر ساخته شد که از هر چهار طرف نیز مزین به نقوش برجسته و مجسمه هایی چشمگیر بود. تزئین هر ضلع توسط یکی از مجسمه سازان مشهور یونانی آن زمان صورت گرفته بود.

آرامگاه هالیکارناسوس که آخرین بازمانده از عجایب هفتگانه جهان باستان بود، در اثر زلزله های متعدد در طی قرن های ۱۲ و ۱۵ از بین رفت. هم اکنون بقایایی از این آرامگاه در شهر بدروم ترکیه موجود است.

آرامگاه هالیکارناسوس به سبب تزئینات منحصر به فرد و معماری جالب توجه، در میان لیست عجایب هفتگانه جهان جای گرفته است.

غول رودس

غول رودس مجسمه غول پیکری بود که بر ورودی بندر جزیره یونانی رودس و در ۲۹۲ تا ۲۸۰ سال پیش از میلاد مسیح بنا شده بود. در واقع این مجسمه شمایلی از الهه خورشید یونان بود و دلیل ساخت غول رودس به سبب پیروزی بر فرمانروای شهر قبرس بود.

زمانی که ارتش قبرس از مردم رودس شکست خوردند، بسیاری از امکانات و وسایل خود را از دست دادند. فرمانروای رودس با فروش آن وسایل، هزینه و بودجه ساخت غول رودس را فراهم کرد.

غول رودس با ارتفاع ۳۳ متری خود، بلندترین مجسمه جهان باستان محسوب می شد و با آن که تنها ۵۶ سال عمر کرد، اما نامش در میان لیست عجایب هفتگانه باستانی به چشم می خورد. رودس مجسمه غول پیکری بود که یک پای آن در طرفی از جزیره و پای دیگر آن در بخش دیگر جزیره قرار می گرفت! برای ساخت مجسمه از قطعات برنز استفاده شد و در نهایت بر روی پایه ای ۱۵ متری از جنس مرمر بنا شد.

مجسمه غول رودس در اثر زلزله ای در ۲۲۶ سال پیش از میلاد مسیح از بین رفت. در سال ۲۰۱۵ در طی پروژه ای اعلام شد که قرار است غول رودس را بازسازی کنند، اما از آن جا که محل دقیق قرارگیری مجسمه معلوم نیست، بر سر محل ساخت مجسمه نیز اختلافاتی وجود دارد.

فانوس اسکندریه

فانوس اسکندریه که در شهر اسکندریه مصر قرار داشته در واقع نوعی فانوس دریایی و البته نخستین فانوس دریایی ساخته شده در دنیاست. ساخت این فانوس در ۲۹۰ سال پیش از میلاد مسیح آغاز شد و ۱۲ سال زمان برد تا ساخت آن تکمیل شود.

زمانی که ساخت آن به اتمام رسید، فانوس اسکندریه با ارتفاع ۱۲۰ تا ۱۳۷ متر خود، قرن ها عنوان دومین سازه بزرگ دست ساز بشر را به خود اختصاص داد و پس از هرم بزرگ جیزه قرار گرفت. جنس فانوس اسکندریه از سنگ بود که با تراش دادن سنگ ها ساخته شده بود.

فانوس اسکندریه در جزیره فاروس و به منظور راهنمایی کشتی های تجاری به سوی بندرگاه اسکندریه مصر ساخته شد. این فانوس دریایی نیز به سبب چندین زلزله آسیب دید و در نهایت از بین رفت. باستان شناسان فرانسوی در سال ۱۹۹۰ میلادی توانستند بقایای این فانوس دریایی را در قسمت شرقی بندرگاه اسکندریه بیابند.

با آن که فانوس دریایی اسکندریه نام اسکندر را به دوش می کشد اما سال ها پس از مرگ وی ساخته شده است و ارتباطی با او ندارد. فانوس اسکندریه به دستور فرمانروای وقت مصر ساخته شده بود. جالب است بدانید که هزینه ساخت فانوس اسکندریه در زمان حال ۳ میلیون دلار آمریکا ارزیابی می شود.